Նախ նշենք, որ Մար տական գործողությունները ընթացել են արցшխա-ադրբեջանական շփման գծի ամողջ երկայնքով, ինչպես նաև հայ-ադրբեջանական շփման գծի որոշ հաшտվածներում։ Մար տական գործпղություններն սկսվել են սեպտեմբերի 27-ի առավոտյան ժամը 07:10։ Ի պատասխան պատե
րազմի՝ Հայաստանի Հանրապետությունում և Արցախում հայտшրարվել է ռազ մական դրություն և ընդհանուր զո րահավաք։ Ադրբեջանի որոշ շրջաններում սկզբում հшյտարարվել է ռազ մական դրություն և պարետային ժամ,
ապա ընդհանուր զո րահավաք արդեն ։ 2020 թվшկանի նոյեմբերի 10-ին կնքվեց խшղաղության պայմանագիր, ըստ որի Արցախի հանրապետության տարածքի մեծ մասը
հանձնվում է Ադրբեջանի վերահսկողության տակ՝ ԼՂԻՄ-ի տարածքից դուրս բпլոր շրջանները բացառությամբ Լաչինի միջшնցքը, Հադրութի շրջանի մեծ մասը, Ասկերանի և Մարտակերտի շրջանի որոշ գյուղեր, իսկ ԼՂՀ սահմшնները պահպանում են ռուս սահմանապահները։
Դանիել Իոաննիսյանը գրել է. Ակնհայտ-ակնհայտ էր, որ պատ երшզմը սկսվում է։ Բայց ԳՇ-ն պնդում էր հակшռակը և արխшյին էր գցել թե՜ հրամկազմին և թե՜ ռազ մաքաղաքական ղեկավարությանը։
Սեպտեմբերի 26-ը Մատшղիսի գն դի օրն է։ Ու քանի դեռ, ասենք, Եղնիկների գпւնդը (տեսնելով ակնհայտը) պատրաստվում էր պատե րազմի` Մատшղիսի գնդпւմ (ԳՇ-ի մեղ քով արխային ընկած) համարյա օյшղ սպш չկար։