ն գրում է, որ անցել է արդեն վեց ամիս այսպես կոչված «վեցշաբաթյա պատերազմի» թեժ փուլի ավարտից, որի օգնությամբ Իլհամ Ալիևը փորձեց արմատապես ու միանշանակ կտրել «ղարաբաղյան հանգույցը»: Վեց ամիսը բավարար ժամանակահատված է, որ, ելնելով գործողությունների ընթացքից, որոշակի եզրակացություններ լինեն: Եվ դրանք հիասթափեցնող են Ադրբեջանի համար: Նախագահ Ալիևը ոչ թե հանցանք է գործել, այլ ավելի վատ է գործել. նա կոպիտ սխալ է թույլ տվել:
Կարելի է հասկանալ, թե ինչու է նա դիմել Թուրքիային օգնությանը, բայց չի կարելի ներել նրան այն եռանդը, որի արդյունքում թուրքերը ազդել են ղարաբաղյան հիմնախնդրի ռազմական լուծման փորձի վրա և հիմա էլ ամբողջ աշխարհին ցույց են տալիս իրենց ներկայությունն Ադրբեջանում: Բանն այն է, որ ԶԼՄ-ների համար գեղեցիկ պատկեր ստանալով և սուլթան Էրդողանի Նոր Բարձր դռան օգնությամբ և մասնակցությամբ իրոք ազատագրելով հայերի կողմից վերահսկվող ադրբեջանական որոշ հողերը, Ալիևը մեծ խնդիրներ է ստեղծել ապագայի համար: Այս պատերազմը աշխարհին հաստատեց այն թեզը, որ ադրբեջանցիներն ու թուրքերը միատեսակ են, ուստի Բաքուն նույնպես պետք է պատասխանատու լինի 1915 թվականի Հայոց ցեղասպանության համար: Այսինքն ստացվում է իդեալական տարբերակ՝ ապաշխարել քաղաքակիրթ մարդկության առաջ և վճարել Հայաստանին: Ոչ մի դեպքում չէր կարելի Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին հրավիրել Բաքվի Հաղթանակի շքերթին: Դա արևելյան խորամանկություն չէ, դա հարգանքի դրսևորում չէ, դա ընդամենը քաղաքական կարճատեսություն է: Ակնհայտ է, որ էներգետիկ ռեսուրսներով հարուստ Ադրբեջանը, որը գտնվում է տնտեսական և ռազմական առումով շատ ավելի զարգացած մեծ երկրների միջև, ստիպված է որոշակի ճկունություն ցուցաբերել, բայց կան բաներ, որոնք չի կարելի թույլ տալ: Միգուցե՞ Իլհամ Ալիևը իրեն զգում է հետխորհրդային տարածքի ամենախորամանկ և խոհուն բազմավեկտոր քաղաքական գործիչ (Լուկաշենկոյից հետո), և համարում է, որ քանի որ վերահսկում է նավթն ու գազը, ապա լծակներ ունի Էրդողանի վրա, կապված գազամուղերի և նավթամուղերի համատեղ նախագծերի հետ: Եթե Պուտինը կարող է, ապա ես ինչու՞ չեմ կարող, հա՞: Համենայն դեպս, հարգելի Իլհամ, Պուտինը երեք գերտերություններից մեկի առաջնորդն է՝ միջուկային գերտերությունների, և եթե թուրքական տանկերը գնան Մոսկվայի վրա, ապա նա պարզապես Թուրքիան կփոշիացնի: Իսկ ի՞նչ կանեք դուք, հարգելի նախագահ Ալիև, եթե թուրքական տանկերը գնան Բաքվի վրա՝ խաղաղարար առաքելությամբ, կասպիական ապստամբ վիլայեթներում կարգուկանոն հաստատելու համար: Դուք, հարգելի Իլհամ, հավանաբար չեք կարդում թուրքական և հայկական թերթերը: Իսկ նրանք արդեն միաձայն գրում են. «Մեկ ժողովուրդ՝ երկու երկիր»: Միայն նրանց նպատակներն են տարբեր: Թուրքական թերթերը բնակչությանը պատրաստում են նավթա-գազային երկրի անեքսիային: Ինչո՞ւ դա չանել, եթե նույն թուրքերն են ապրում նաև այնտեղ: Դե, ոչ այնքան նույնը, կարգով ցածր, բայց թուրք: Իսկ աշխարհի բոլոր զարգացած երկրներում հայկական լրատվամիջոցներն ու լոբբիստական կառույցները այժմ հնարավորություն ունեն բարձրաձայնել օսմանյան արշավանքի մասին, որի անմիջական նպատակն է ոչնչացնել հայկական պետությունը և կրկնել 1915 թվականի ցեղասպանությունը: Եվ մի թերագնահատեք հայկական քարոզչության հզորությունը:
Մտածող ընթերցողը կարող է նկատել, որ Ռուսաստանի կայսրության ավերակների վրա քաղաքացիական պատերազմի և հետո ԽՍՀՄ փլուզման պահին հայերի և ադրբեջանցիների միջև շատ վատ բաներ են տեղի ունեցել: Բայց ընդհանուր քաոսի պայմաններում փոխադարձ էթնիկական զտումները պետությունների կողմից իրականացված ընդհանուր ցեղասպանություններ չեն եղել: Ալիևի ամենամեծ խնդիրն այժմ այն է, որ, ռազմական հաղթանակ տանելով, նա այլևս չի կարողանա հակամարտությունը տեղափոխել զուտ քաղաքական հարթություն: Հակամարտության մեջ Թուրքիայի գրեթե բաց ներգրավվածության շնորհիվ հայերը միավորման սկզբնակետ են ստացել, ո՞րն է ամեն գնով մահացու թշնամուն դիմագրավելու մոտիվացիան:
Բարձր դռան կայսերական վեհության ֆանտոմային ցավերից տանջված Ռեջեփ Թայիփովիչը, ի միջի այլոց, առանձնանում է ոչնչից թշնամիներ ձեռք բերելու հազվադեպ ունակությամբ: Տեսանելի անցյալում նրանից լավ դա միայն Հիտլերն է արել: Եվ դա Ալիևի մեկ այլ մեծ խնդիր է: Ի՞նչ կլինի, եթե, օրինակ, պարոն Էրդողանը փոխադարձ քաղաքավարության շրջանակներում պնդի Ադրբեջանի կողմից Հյուսիսային Կիպրոսի Թուրքական Հանրապետության ճանաչումը: Եվ ի պատասխան Հունաստանը Ֆրանսիայի և Իտալիայի աջակցությամբ, կվերցնի ու կդադարեցնի ադրբեջանական գազի մատակարարումը Անդրադրիատիկ գազատարով: Եվ կարիք չկա ապավինելու այն փաստին, որ Եվրոպան ոչ մի տեղ էլ չի կորչի առանց նավթի և գազի, և միևնույն ժամանակ կարելի է մատնանշել «Գազպրոմի» «Հյուսիսային հոսք 2»-ի փորձը: «Գազպրոմ»-ին և «Հյուսիսային հոսք 2»-ին աջակցում է միջուկային մի գերտերություն՝ իր ողջ հզորությամբ: Եվ եթե ընկեր Ալիևը շարունակի հետևել էքսցենտրիկ ավտոկրատի օրինակին, որը, անկասկած, Էրդողանն է, արժե ուսումնասիրել պարոն Սադամ Հուսեյնի փորձը, որը նույնպես շատ նավթ և գազ ուներ: Բայց ամբողջ առաջադեմ մարդկությունը պատժամիջոցներ կիրառեց Հուսեյնի դեմ՝ նաև մարդկության դեմ կատարված հանցագործությունների համար: Եվ անհասկանալի է, թե ինչու՞ Ադրբեջանը պետք է հայտնվի նույն իրավիճակում: Եթե Օսմանյան կայսրության և Թուրքիայի պատմությունը լի է ազգային և կրոնական հալածանքների հետապնդումների օրինակներով, եթե թուրքերի համար մինչև վերջերս ընդունելի էր պետական մակարդակով ասորիների, հույների և հայերի կոտորածի պրակտիկան, իսկ քրդերին ոչնչացնում և նվաստացնում են անգամ հիմա, ապա Ադրբեջանը միշտ էլ տարբերվել է Թուրքիայից իր բարձր կրոնական և ազգային հանդուրժողականությամբ: Կրկնում եմ. Իլհամ Ալիևը հաղթել է պատերազմում, բայց խաղաղություն ստանալու համար նա պետք է սովորի, թե ինչպես ընտրել ընկերներ:
Դիտեք նաև այս անչափ հուզիչ տեսանյութը, որտեղ փոքրիկը այցելելով հոր գերեզմանին սկսեց ասմունքել․․
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը
Put up Views:
0